روش صحیح تزریق انسولین و نگهداری از آن
انسولین جهت تنظیم قند خون برای افراد دیابتی تجویز می شود و علاوه بر تنظیم قند خون کاهش وزن را هم به همراه دارد یعنی با استفده از انسولین هم قند خون و هم وزن فرد، کنترل می شود. فرد دیابتی باید بتواند در فرایند کنترل قند خونش، حداقل ۵ درصد از وزن خود را کاهش دهد که با مصرف انسولین این اتفاق می افتد. که هم باعث افزایش تحرک فرد و هم باعث کاهش وزن او می شود. بسیاری از افراد در دفعات اولیه مصرف انسولین دچار عوارض آن می شوند که یکی از این عوارض حالت تهوع می باشد. برای کمک به این گونه بیماران پزشک متخصص داروی ضد تهوع تجویز می کند تا این حالات در بیمار از بین برود. اما در حقیقت تنها مشکلی که وجود دارد این است که داروی انسولین تحت پوشش بیمه برای بیماران ارائه نمی شود و افراد دیابتی باید آن را به صورت آزاد تهیه کنند و این دارو قدری گران است. از مهم ترین مواردی که در مورد تزریق انسولین باید به آن اشاره کرد این است بیمار باید بداند که روش صحیح تزریق انسولین چگونه است. در ادامه با ما همراه باشید تا به شما عزیزان روش صحیح تزریق انسولین را بیاموزیم.
روش صحیح تزریق انسولین را بیاموزید
در این بخش از مقاله به شما عزیزان یاد خواهیم داد که چگونه باید به تزریق انسولین بپردازید و روش صحیح تزریق انسولین چگونه است.
به منظور تزریق انسولین، ابتدا باید سر سوزن را نصب کنید و از مایع انسولین که در داخل قلم وجود دارد هواگیری نمائید. برای این کار با دو ضربه کوچک به بدنه ی سرنگ ضربه بزنید تا هوا خارج شود. اگر با فشار یک واحد مایع از سر سوزن خارج شد، یعنی هوا از ان خارج شده است و سر سوزن سالم است و شما می توانید تزریق را انجام دهید. سپس مقدار انسولینی که دکتر تجویز کرده است را بر روی سرنگ تنظیم کنید و در ناحیه مورد نظر که برای تزریق انسولین مناسب است، مثل بازو شکم ران و…تزریق را انجام می دهیم.
محل مناسب برای تزریق انسولین کجاست؟
محل درست تزریق انسولین در بازو (روش صحیح تزریق انسولین در بازو) :
محل درست تزریق انسولین در بازو به فاصله ی ۴ انگشت از کتف و ۴ انگشت از آرنج پائین تر تزریق باید انجام شود. یا اینکه دست خود را بر روی شانه ی دیگر خود قرار دهید و تزریق را بر روی برآمدگی بازو انجام دهید.
با چه زاویه ای باید تزریق انجام شود؟ برای تزریق باید دست خود را عمود قرار دهید که مایع انسولین زیر پوست وارد نشود، یعنی۹۰ درجه.
محل درست تزریق انسولین در شکم (روش صحیح تزریق انسولین در شکم) :
توجه کنید که قسمت بالا و زیرناف نباید انسولین تزریق کرد. در صورت تزریق در این مکان اتفاق نا هنجاری نمی افتد، اما دو مکان جای مناسبی برای تزریق انسولین نیست. جای مناسب در فاصله ی ۴ انگشت دو طرف ناف می باشد.
محل درست تزریق انسولین در ران (روش صحیح تزریق انسولین در ران) :
فرض کنید که دست خود را در جیب شلوارتان قرارد داده اید در این ناحیه شما می توانید در ران خود انسولین تزریق کنید.
در ادامه به بیان برخی از سوالات متداول بیماران در زمینه ی روش صحیح تزریق انسولین خواهیم پرداخت. لطفا همچنان با ما همراه باشید.
نحوه ی نگهداری از قلم های تزریق انسولین
پاسخ این است که بهتر است در دمای اتاق نگهداری شود. اما آیا می توان آن را مثلا در جیب کت نگهداری کرد؟ در کل می توانید قلم ها را در جایی نگهداری کنید که نه خیلی گرم باشد نه خیلی سرد و اگر مثلا میدانید که کیف خود را در جای بسیار گرم قرار می دهید قلم را در آن نگذارید.
آیا می توان انسولین را در یخچال نگهداری کرد؟
اگر انسولین را در یخچال نگهداری کنید، دمای آن پائین می آید و به مایعی سرد تبدیل می شود. تزریق مایع سرد دردناک است و دیرتر هم جذب می شود و ممکن است به موقع اثر نکند. بنابراین بهتر است قبل از مصرف انسولین را در دمای اتاق قرار دهید تا دمای آن به حالت عادی برگردد. اما قلم هایی را که نمی خواهید استفاده کنید بهتر است در یخچال نگهداری شود اما در درب یخچال نباشد چون مرتب باز و بسته می شود و دمای آن مرتبا تغییر می کند. انسولین استفاده شده را تا یک ماه می توان بیرون یخچال نگهداری کرد.
در مسافرت انسولین را چگونه نگهداری کنیم؟
برای مسافرت می توانید آن ها را در کنار قطعه های یخ در داخل یک یخدان قرار دهید اما توجه کنید که مستقیما در کنار یخ نباشد که یخ نزند و حتما فاصله ای باشد بین یخ و قلم.
شما می توانید انسولین را در کیف های مخصوص نگهداری کنید. در فروشگاه فردادالکتریک موجود میباشد. در جداره ی کیف ها موادی قرار داده شده است که می تواند آنچه در کیف قرار می گیرد را تا ۷۲ ساعت در آن خنک نگه دارد. توجه کنید که قبل از مصرف ۲۰ دقیقه کیسه را در آب بگذارید.
نگهداری انسولین در مسافرت های هوایی| آیا می توان انسولین را در چمدان نگهداری کرد؟
پاسخ منفی است. در انبار هواپیما هوا سرد است و اگر انسولین یخ بزند اثرش را از دست می دهد بهتر است انسولین را در کیف دستی بگذارید و با خود به داخل هواپیما ببرید. توجه کنید، برای اینکه با مخالفت مسئولین در هواپیما مواجه نشوید، باید نسخه پزشک و کارت دیابت همراه شما باشد.
سوالات متداول در مورد روش صحیح تزریق انسولین
- آیا کل واحد حجم انسولین را به یک باره باید تزریق کرد؟ مثلا ۳۰ واحد؟ به نظر شما آرام آرام، یکدفعه یا مرحله به مرحله تزریق کنیم؟
برای پاسخ به این سوال باید به شما بگوئیم که، پمپ سرنگ را در نظر بگیرید، وقتی اهرم را از انتها فشار می دهیم انسولین از سر سوزن بیرون می آید اگر فشار زیادی به اهرم بیاورید مایع با فشار وارد عضله می شود و دردناک می شود چون اعصاب آن ناحیه تحریک می شود. بنابریان باید آرام و بدون وقفه تزریق انجام شود. تا آرام مایع انسولین وارد عضله شود و زودترجذب شود و تاثیر خود را بگذارد.
- در روش صحیح تزریق انسولین ،سرسوزن هایی که استفاده می شود باید چه شماره ای است؟
به رنگ سر سوزن اعتماد نکنید و همیشه شماره را در نظر بگیرید. براساس رنگ، سایز سرسوزن را انتخاب نکنید. باید شماره سرسوزن متناسب با عضله ای که تزریق می کنید انتخاب شود. به طور مثال اگر بر روی سرسوزن نوشته شده ۴*۲۳ ، شماره ۴ است و مخصوص بچه ها است. ۵ مخصوص افرادی است که خیلی چاق نیستند و برای تزریق در بازو استفاده می شود، افراد چاق تر باید از شما ره ۶ استفاده کنند. کلا ۴ و ۵ و ۶ و ۸ شماره هایی است که در بازار موجود می باشد. قطر سر سوزن ها یا ۲۳ هست و یا ۲۵ می باشد و معمولا طول آن ها است که متغیر است. قطر سوزن ها خیلی فرقی نمی کند و طولش برای ما مهم است. شماره ۸ برای تزریق توی شکم استفاده می شود. اما در کل خوب است که از پزشک یا پرستار خود بپرسید که از چه شماره ای استفاده کنید.
- سر سوزن ها را هر چند وقت یک بار عوض کنیم؟
شرکت سازنده این سوزن ها می گوید یک بار که تزریق کردید باید ان را عوض کنید. اما هزینه ها بالاست و نهایتا ۴ بار بیشتر از سر سوزن استفاده نکنید چون کند می شود و دردناک.
در حقیقت بیمار دیابتی باید بداند که خودش بر اساس تجربه ای که کسب کرده است با کدام نوع سر سوزن راحت تر است. سر سوزن کوتاه باعث می شود که انسولین زیر پوست بماند و ورم کوچکی که ایجاد می شود باعث می شود که دیرتر جذب شود و تا به مویرگ ها برسد طول می کشد و این نشان می دهد که شما جای مناسبی را برای تزریق انتخاب نکرده اید. یا اگر مثلا سر سرنگ شماره ۸ را در جای نامناسب استفاده کنید باعث می شود که مویرگ ها آسیب ببیند و کبود شود.